جشن آبانگان؛ پاسداشت آفرینش آبهای روان، ایزدبانو آناهید، فرخنده باد
آبانگان یکی از جشن‌های باستانی ﺍﯾﺮﺍن ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺳﺘﺎﯾﺶ ﻭ ﻧﯿﺎﯾﺶ ﺍﯾﺰﺩﺑﺎﻧﻮی آبهای روان، ﺁﻧﺎﻫیتا یا اَناهید، ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﻣﯽﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
آبانگان، همچون دیگر جشن‌های ماهانه، در تقارن نام ماه و نام روز جشن گرفته می‌شود و چون ﺁﺑﺎﻥ ﺭﻭﺯ دهمین روز هر ماه است، آبانگان در هر سال مطابق ۱۰دهم آبان است.
واژه ﺁﺑﺎﻥ برگرفته از آب‌بان، نام فرشته نگهبان آب است و جشن آبانگان ستایش ﭘﺎﮐﯽ ﻭ ﺑﯽﺁﻻﯾﺸﯽ ﺩﺭ ﺟﻬﺎﻥ ﻫﺴﺘﯽ ﺍﺳت.
ﺩﺭ ﺍﻭﺳﺘﺎ، ﺳﺮﻭﺩ ﺑﻠﻨﺪ ﻭ ﺯﯾﺒﺎﯾﯽ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﺁﺑﺎﻥﯾَﺸﺖ ﺑﺎ ﺧﯿﺎﻝ ﻧﻘﺶﻫﺎﯾﯽ ﺩلپذیر، ﻭﯾﮋه‌ی ﻧﯿﺎﯾﺶ ﻭ ﺳﺘﺎﯾﺶ ﺍﻭ آمده است. آب در فرهنگ و عرفان اسلامی نیز مایه زندگی و پاکی و پاکیزگی شمرده می‌شود.
همچون آب، جانتان روان و زنده و زندگی‌بخش باشد.
/ چنین خواندند جشن «آبانِگان»/
/ کنون بختِ ما شاد و دلها جوان/
/ ز«آبان» و از ما بر آن کس درود/
/ که تارش بُوَد شادی و داد پود/
/ پرستش ببایِست کرد این خدای/
/ «خداوندِ جان و خداوندِ جای/
آیین های جشن آبانگان
در جشن آبانگان، پارسیان به ویژه زنان در کنار دریا یا رودخانه ها، فرشته ی آب را نیایش می کنند. ایرانیان کهن آب را پاک (مقدس) می شمردند و هیچگاه آن را آلوده نمیکردند و آبی را که اوصاف سه گانه اش (رنگ - بو - مزه) دگرگون میشد برای آشامیدن و شستشو به کار نمی بردند.
زرتشتیان نیز در این روز همانند سایر جشنها به آدریانها (آتشكده ها) مى روند و پس از آن براى گرامیداشت مقام فرشته ی آبها، به كنار جوىها و نهرها و قناتها رفته و با خواندن اوستاى آبزور (بخشى از اوستا كه به آب و آبان تعلق دارد) كه توسط موبد خوانده مى شود، اهورامزدا را ستایش كرده و درخواست فراوانى آب و نگهدارى آن را كرده و پس از آن به شادى مى پردازند.
|
به سرچشمه آب درود مى‌فرستیم، به گذرهاى آب درود مى‌فرستیم، به کوه‌هایى که از بالاى آن‌ها آب جارى است درود مى‌فرستیم، به دریاچه ها و استخرها درود مى‌فرستیم. |
