چهارشنبه‌سوری یکی از جشن‌های قدیمی ایرانیان است که در شب آخرین سه‌شنبه سال برگزار می‌شود. در این شب خانواده‌ها و آشنایان دور هم جمع می‌شوند، غذاها و خوراکی‌های مخصوص می‌خورند و از روی آتش می‌پرند.

نام‌های دیگر چهارشنبه سوری در مناطق مختلف ایران عبارتند از: گول چارشَمبه (اردبیل) گولی-گولی چارشمبه (گیلان)، کوله چوارشمبه (کردستان)، چوارشمبه-کولی (غروه)، و چارشمبه-سُرخی (اصفهان).

شهرهای مختلف ایران برای چهارشنبه‌سوری رسوم و غذاهای متفاوتی دارند، در این مطلب برخی از آن‌ها را به شما معرفی می‌کنیم.

غذای چهارشنبه سوری گیلان

غذای شب چهارشنبه سوری در گیلان ترش تره با برنج است. گیلانی‌ها ترش تره شب چهارشنبه سوری را با چهل گیاه درست می‌کنند. گیاهانی مانند خاتم تره، ترنگ زبان، خَنَش، چواش، خانه‌سوزان، برگ سیر، باقلا‌ولک، کبار، چینی گول، چوچاق، شیرین‌واش، خالی‌واش، روغنی‌واش و بِنه تعدادی از این گیاهان بودند.

گیلانی‌های قدیمی تر اعتقاد دارند خاتون هر سال شب چهارشنبه سوری از یک چاه بیرون می‌آید، به خانه‌ها سر می‌زند تا ببیند خانه تکانی را خوب انجام داده‌اند یا نه و غذای چارشنبه سوری گیلان قدیم که ماست، ماهی و تره است را می‌خورد.

آجیل شب چهارشنبه سوری گیلان تخمه هندوانه، تخمه کدو، پسته، فندق، بادام، نخود، تخمه خربزه، گندم و شاهدانه است که روی آتش مقدس بو داده شده است.

غذای چهارشنبه سوری در تهران

غذای شب چهارشنبه سوری در تهران معمولا لوبیا پلو، سبزی پلو با ماهی، دلمه برگ و آش رشته است.

در تهران قدیم و در شب چهارشنبه سوری مردم شهرستانهای ورامین، پیشوا و پاکدشت، باید غذایی می‌خوردند که در آن سبزی باشد مانند سبزی پلو با ماهی (دودی)، برنج و خورشت اسفناج و …

غذای چهارشنبه سوری در قزوین

قزوینی ها در شب چهارشنبه سوری معمولا شیرینی‌های سنتی قزوین مانند شیرینی برنجی و نون چایی را می‌پزند.

در عصر چهارشنبه سوری در قزوین معمولا غذایی به نام دیماج درست می‌کنند که ترکیبی از نان خشک شده، سبزی، گردو و پیازداغ و خیار است.

سبزی پلو با ماهی: غذای شب چارشنبه سوری در قزوین معمولا سبزی پلو با ماهی است.

مرصع پلو یا پلو هفت رنگ: ترکیبی از برنج با مرغ، پیاز، زعفران، مغز گردو، خلال پسته، خلال بادام، خلال پوست پرتقال، کشمش و زرشک می‌باشد.

آش شفابخش: همچنین پختن پختن آش شفابخش در روز چهارشنبه سوری هم در بین برخی خانوارها مرسوم است. برای پختن آش شفابخش که با نیت بهبودی بیماران پخته می‌شود ۷ نوع سبزی و 7 نوع حبوبات را از ۷ مکان مختلف تهیه کرده و آش را بین خانواده‌هایی که بیمار دارند پخش می‌کنند با این نیت که در سال جدید بیمار آن ها بهبود یابد.

رشته پلو: که ترکیبی از رشته پلویی تفت داده شده با پیاز و گوشت و برنج می باشد نیز از دیگر غذاهای شب چهارشنبه سوری در قزوین است.

خورشت شیش انداز: خورشتی است که با رب، ادویه، پیاز سرخ کرده و تخم‌مرغ تهیه می‌شود.

آجیل چهارشنبه سوری در قزوین کشمش، گردو، تخمه، آجیل مشکل گشا و انجیرخشک می باشد.

غذای چهارشنبه سوری زنجان

غذای مخصوص شب چهارشنبه سوری در زنجان خوراک شیش انداز است.

شیش انداز غذایی است با ترکیباتی چون گردو، خرما، کشمش، تخم مرغ، پیاز، شیره انگور. پیاز سرخ شده گردو کشکش و خرما را با هم مخلوط کره و تفت می‌دهند. تخم مرغ را در ظرف دیگری شکسته و تفت می دهند و سپس به مواد قبل اضافه کرده و روی آن را شیره انگور می‌ریزند.

غذای چهارشنبه سوری مازندران

در بیشتر نقاط مازندران به خصوص مناطقی مثل کلاردشت غذای شب چهارشنبه سوری سبزی پلو با ماهی است.

تره کُلا، تره، شیر تره و ماست و برنج کته هم از دیگر غذاهای چهارشنبه سوری در شهر مازندران هستند.

غذای چهارشنبه سوری در تبریز

بهترین غذای شب چهارشنبه‌ سوری در تبریز در گذشته قرمه‌‌سبزی بود. آجیل شب چارشنبه سوری در تبریز هم ترکیبی از مغز گردو، بادام، فندق، کشمش و نخود می‌باشد که به آن آجیل چهارشنبه یمیشی می‌گویند. در گذشته معمولا کسبه بازار مرجمع‌های بزرگی را پر از آجیل کرده و آن را با ساعت و مجسمه تزئین می‌کردند و به فروش می‌رساندند.

غذای چهارشنبه سوری در اردبیل

از اصلی ترین غذاهای چهارشنبه سوری در اردبیل سوتی پلو با ماهی دودی یا مرغ است (شیرپلو). در کنار سوتی پلو کوکوسبزی نیز درست می‌شود. ‌سبزی این کوکو معمولا هفت نوع است که در روستاها این سبزی‌ها از مراتع تهیه می‌شود.

دن ايستاتمان، آجیل شب چهارشنبه سوری در اردبیل است. برای تهیه دن ايستاتمان روز قبل از چهارشنبه سوری عدس و نخود و حبوبات دیگر را خيس می‌كنند و سپس آن را به همراه گندم برشته می کنند سپس به آن كنجد يا مغز گردو اضافه کرده و به‌ عنوان آجيل شب چهارشنبه‌ سوری میل می‌کنند.

غذای چهارشنبه سوری خراسان

غذای مخصوص شب چهارشنبه سوری در بیشتر شهرهای خراسان ترکیبی از ۴ نوع پلو (رشته پلو، عدس پلو، زرشک پلو، ماش پلو) می‌باشد که آن را بین همسایگان و نزدیکان نیز پخش می‌کنند.

آجیل شب چهارشنبه سوری در خراسان فاقد نمک است، زیرا خراسانی‌ها نمک را نماد خوبی نمی‌دانند.